Əfsuslar olsun ki, doğuşdan sonrakı dövrdə həkim müdaxiləsi tələb edən vəziyyətlər yarana bilər.

1-ci tip şəkərli diabeti (insulindən asılı) olan qadınlarda hamiləlik dövrü xeyli sayda ciddi fəsadlarla keçə bilər.

Ovulyasiya (yumurta hüceyrəsinin yumurtalıqdan çıxması anı) baş vermədikdə hamiləlik mümkün deyil. Qadın sonsuzluğun əsas səbəbi də ovulyasiyanın olmamasıdır (anovulyasiya).

Əfsuslar olsun ki, hamilə qadınların əksəriyyəti varikoz xəstəliyinin risk qrupuna daxil olurlar. Bunun səbəbi əsasən aşağıdakılardır:

Həkimlərin müşahidələrinə əsasən, hamiləlik dövründə qadınların 1/3 hissəsində qəbizlik qeyd edilir.

Hamilə qadınların bir çoxunda hamiləliyin 2-ci və xüsusən də 3-cü trimestrlərində (3-aylığında) anemiya inkişaf edir. Anemiyanı "qanazlığı" da adlandırırlar.

Ultrasəs müayinəsi (USM) – hamiləliyin gedişinə nəzarət edilməsi üçün ən çox məlumat verə biləcək müayinə üsuludur. Məhz USM-in köməyilə hamiləliyin gedişi, dölün vəziyyəti barədə məlumat almaq olur.

Dölyanı sular hamiləliyin erkən dövrlərindən etibarən doğuşa qədər olan müddət ərzində dölü əhatə edərək onun həyatında vacib rol oynayır.

Körpəni əvvəlcə iti bıçaqla tikə-tikə doğrayır, sonra isə hissə-hissə xaric edirlər. Körpənin başını xaric etmək mümkün olmadığı üçün əvvəlcə onu maqqaşla əzir sonra isə çıxardırlar.

Anatomik quruluşuna görə qadın reproduktiv üzvlərini iki hissəyə ayırırlar: qadının xarici və daxili cinsiyyət üzvləri.

Daxilində 46 sayda xromosom olan digər bütün insan hüceyrələrindən fərqli olaraq, yumurta hüceyrəsi və spermatozoidin daxilində yalnız 23 sayda xromosom olur.

Kişi və qadın cinsi hüceyrələrinin (spermatozoid və yumurta hüceyrəsi) birləşməsi nəticəsində yeni orqanizmin yaranması prosesi başlayır.

Ovulyasiya vaxtının (anının) dəqiq müəyyən edilməsi bəzi sonsuzluq növlərinin müalicəsi üçün çox vacib hesab edilir.

Qadın yumurtalıqlarının qabıq qatında “yatmış” vəziyyətdə olan ilkin follikullar adlanan yumurta hüceyrələri yerləşmişdir. Doğulan qız uşaqlarında onların sayı 300-400 minə yaxın olur.

Bir menstruasiyanın ilk günündən növbəti menstruasiyanın başlamasından öndəki günə qədər olan bir dövr menstrual tsikl (aybaşı dövrü) adlanır.

Tibb elmində qəbul olunmuş nəzəriyyələrə görə həm qadınların, həm də kişilərin reproduktiv (dölyaratma) sistemi baş beyin tərəfindən idarə olunur. Bu bir neçə mərhələdə (etapda) baş verir:

Keysər kəsiyi ümumi narkoz altında qarın divarı və uşaqlıqda kəsik aparılaraq dölün çıxarılmasına yönəldilən cərrahiyyə əməliyyatıdır.

Bəzən doğuşdan sonra qadını kədər hissi bürüyür, onun beyininə qaranlıq, hətta ağılsız fikirlər gəlir. Bu vəziyyət doğuşdan sonrakı depressiya adlanır.

Doğuşdan sonra tez-tez qəbizlik əmələ gəlir. Əgər bağırsaqların normal işləməyə başlaması sizdən bir neçə gün tələb edərsə, bundan heç də məyus olmayın. Bu normal haldır.

Doğuşdan sonrakı dövr ciftin bütün qişaları, göbək ciyəsinin qalıqları ilə birlikdə uşaq doğulandan sonra uşaqlıqdan ayrılması ilə başlayır və doğuşun üçüncü dövrü sayılır və bu dövr 6-8 həftə davam edir.

Doğuşa yardımın əsas üsulları: epiziotomiya, dölün xaric edilməsi, doğuşun stimulyasiyası və doğuşun ağrısızlaşdırılması.

Doğuşun birinci dövrü - doğuş tutmalarının (sancılarının) təsiri altında uşaqlıq boynunun genişlənməsi (açılması). Tam açılmış uşaqlıq boynunun diametri 10 sm-ə yaxın olur.

Hamiləliyin 28-ci həftəsindən 36-cı həftəsinə qədər baş verən doğuşlar vaxtından qabaq doğuşlar sayılır. Belə doğuşlar nəticəsində doğulmuş uşaqlara isə yarımçıq doğulmuşlar deyilir.

Doğuşa 24-48 saat qalmış qadınlarda qan qarışığı ilə selikli ifrazat meydana çıxa bilər ki, bu da uşaqlıq boynu kanalının tıxacının xaric olması kimi qiymətləndirilə bilər.

İndiki dövrümüzdə doğuş gününü hələ də dəqiq şəkildə müəyyən etmək mümkün deyildir. Doğuşun ehtimal olunan gününü 3 üsulla müəyyən etmək olur.

Kontrasepsiyanın bir neçə növü var.

Təəssüf ki, son vaxtlar hamiləliyin sona çatdırılmaması özbaşına pozulmasına çox tez-tez rast gəlinir və belə halların sayı artmaqda davam edir.

Abort dölün uşaqlıq boşluğunda tam formalaşmamış şəkildə xaric edilməsidir. Abort öz-özünə və ya süni şəkildə olur.

Donmuş və ya inkişafdan qalmış hamiləlik hamiləliyin sona qədər catdırılmaması halının bir növüdür.

Bəzi hallarda mayalanmış döl yumurtasının hərəkət etdiyi yolda müxtəlif maneələr meydana çıxır və döl yumurtası uşaqlıq divarına deyil, başqa yerə yapışır. Buna uşaqlıqdan kənar hamiləlik deyilir.

Beldə ağrıların qarşısını almaq və qarın əzələlərini möhkəmləndirmək üçün hamilə qadınlara öz qamətlərinə nəzarət etmək vacib hesab olunur.

Hamiləlik zamanı qadınların çoxunda ilk günlərdən yuxusuzluq müşahidə edilir. 2-ci üç aylığında bu hal keçib gedir və hamiləliyin sonuna yaxın yuxusuzluq qadınlar üçün yenidən ciddi problemlərdən birinə çevrilir.

Hamilə qadınlara bütün növ isti prosedurlar(sauna, isti vanna), çox isti havada çimərlikdə olmaq məsləhət görülmür.

Hamiləlik dövrü sağlam və dözümlü uşaq orqanizminin quruculuğu dövrüdür. Buna görə gələcək ananın düzgün qidalanması doğulacaq uşağın sağlamlığının təminatıdır.