Şəkərli diabet xəstəliyi vücudda insulinin yetərli miqdarda olmaması və ya hamiləlik zamanı hormonal dəyişiklik səbəbi ilə meydana çıxır.
Dünyada hal-hazırda 430 milyondan çox şəkərli diabet xəstəsi var. Yəni dünyada hər 11 adamdan biri diabet xəstəsidir. Lakin 1980-ci ildə bu rəqəm 108 milyon idi.
Şəkərli diabetin erkən mərhələsində bir insan daimi susuzluq hiss edə bilər, bədən qanda miqyasdan çıxan şəkəri “seyreltməyə” çalışır. Qəfil görmə problemləri də yüksək qlükoza səviyyəsini göstərir.
Rusiyalı dietoloq Yelena Solomatina bildirib ki, tərkibində lif, xrom və zülal olan qidalar qanda şəkərin miqdarını aşağı salmağa kömək edir.
1. Zədələnmə riskini nəzərə alaraq, dırnaqların və döyənəklərin təmizlənməsi zamani iti və kəsici əşyalardan (qayçı, döyənək bıçaqları, ülgüc) istifadə etməyin.
Yay fəsli gəldikdə ən çox gələn sualların əksəriyyəti, diabetlilərin, üzüm, əncir, qarpız kimi meyvələri yemələri haqqında olur.
Keçmişdə “zob” sözü ilə boğazda görünən hər hansı şişkinliyi işarə edirdilər.
Bir çox insanın qanının tərkibində qlükoza miqdarı yüksək olur. Amma bu miqdar şəkərli diabet kriteriyasına daxil edəcək səviyyədə yüksək olmur.
Şəkərli diabetin yaranmasına səbəb olan faktorlardan biri də uzun müddətli stresdir.
Amerikalı həkimlər qanda şəkərin səviyyəsini azaltmağa kömək edə biləcək dörd sadə üsul açıqlayıb.
Xroniki yüksək şəkər səviyyəsi diabetə səbəb ola bilər.
Şəkərli diabet xəstələri qanda şəkərin səviyyəsini daim normada saxlamalıdırlar. Bu onları diabetin ciddi fəsadlarından qoruya bilər.
Şəkərli diabetin birinci və ikinci növ hesab edilən iki əsas tipi var. Bunların birində insulinin əmələ gəlməsi pozulur, digərində isə insulin çox olsa da, istifadəyə yararlı deyil.
Brüssel kələmi qanında şəkərin səviyyəsi yüksək olanlar üçün çox faydalıdır.
Bir çox hallarda şəkərli diabet insanda çox gec aşkar olunur. Bu isə olduqca təhlükəlidir. Yüksək şəkər bədənə çox ciddi ziyan vurur.
Yeni başlayan şəkərli diabetin simptomları ovuclarda xarici dəyişikliklərlə müəyyən edilə bilər.
Şəkərli diabet xəstəliyi bir günün içərisində meydana gəlmir. Əgər kimsə bu gün şəkər xəstəsidirsə, deməli, onun xəstəliyinin əsası on il əvvəl qoyulub.
2-ci tip şəkərli diabetin səbəbi mədəaltı vəzi tərəfindən insulin hormonunun ifrazında pozulma və hüceyrələrin bu hormona olan həssaslığının azalmasıdır. Bunun nəticəsində şəkərin hüceyrələrə daxil olması prosesi pozulur və şəkər qanda yığılmağa başlayır.
Diabet diaqnozu qoyulduğu zaman orqan zədəsi artıq mövcuddur və qarşısını almaq mümkün deyil. Buna görə də xəstəliyin vaxtında aşkarlanması vacibdir.
Azərbaycanda qalxanvari vəzi xəstəliklərinə (el arasında “zob”) tez-tez rast gəlinir. Qalxanvari vəzi xəstəlikləri 2 cür olur: vəzin funksiyalarının artması və ya əksinə azalması ilə müşayiət olunan xəstəliklər.
Zob xəstəliklərinin əsas səbəbi orqanizmdə yod çatışmazlığı nəticəsində qalxanvari vəzin böyüməsi və ya fəaliyyətinin pozulmasıdır.
2-ci tip şəkərli diabet uzun müddət ərzində gizli inkişaf edə bilir.
Qalxanvari vəzi orqanizmdə gedən bir çox proseslərdə aktiv iştirak edir. Bu səbəbdən qalxanvari vəzi xəstəlikləri özünü çoxsaylı və müxtəlif simptomlarla büruzə verir ki, bu da xəstəyə dəqiq diaqnoz qoymağa əngəl olur.
Diabetes UK (Böyük Britaniya) təşkilatının nümayəndələri bildiriblər ki, yağlı qatıq 2-ci tip şəkərli diabetdən əziyyət çəkənlər üçün ən faydalı super-məhsuldur.
Yodun orqanizmdə çatışmazlığı sinir və hormonal sisteminə, insanın psixikasına çox ciddi ziyan vurur.
Bütün dünayada 2-ci tip şəkərli diabet xəstəliyinə tutulan insanların sayı ildən ilə artır.
Amerikalı tibb tədqiqatçıları ayaqların dərisində baş verən probleminşəkərin xəbərçisi ola biləcəyini sübut ediblər.
Qəbul etdiyimiz qida orqanizmi lazım olan maddələrlə təmin edir və həmçinin “dərman” funksiyasını yerinə yetirir.
Bir çoxlarımızın fikrinə görə, şəkərli diabetdən əziyyət çəkənlərə meyvə yemək olmaz. Axı meyvələr şirindir və qanda şəkəri qaldırır. Lakin bu yalnız qismən belədir.
Diabetes UK təşkilatının (Böyük Britaniya) mütəxəssisləri 2-ci tip şəkərli diabet xəstələrinə yeməkdən sonra qanda şəkər və insulini salmaq məqsədi ilə suya əlavə olunmuş təbii alma sirkəsini içməyi tövsiyə edirlər.