Qan qohumları arasında bağlanan nigah uşaqda anadangəlmə eybəcərlik və xəstəliklərin əmələ gəlməsi risklərini artıran əsas faktorlardan hesab olunur. Səbəblərini izah edək.
Rezus-faktor (Rh) - insan eritrositlərində olan spesifik zülal olub insanların 85%-nin qanında aşkar edilir (15%-də isə təsadüf edilmir). Birincilər müsbət rezus-faktorlu (Rh+), ikincilər mənfi rezus-faktorlu (Rh-) adlanır.
Bəzi infeksiya və viruslar (sitomeqalovirus, toksoplazmoz, herpes, məxmərək, ureoplazma, mikoplazma) uzun illər orqanizmdə qalaraq heç bir əlamətlə ifadə edilməməklə həyatın sonuna qədər aşkar edilməyə bilər.
Tromboflebit və damarların varikoz genişlənməsi. Hamiləliyə qədər müəyyən edilmiş bu xəstəliklər hamiləlik dovründə fəsadlaşa bilərlər.
Dölyaratma prosesi üçün optimal yaş - hər iki valideyn üçün 20-29 yaş həddidir.
Hamiləlik toksikozları hamiləlik vaxtı əmələ gələn və o başa çatdıqdan sonra keçib gedən patoloji hallardan ibarətdir. Toksikozların əmələ gəlməsinin səbəbləri kimi bir neçə nəzəri fikirlər var.
Sinir və endokrin sistemləri. Hamiləlik zamanı sinir və endokrin sistemi orqanlarının fəaliyyətindəki dəyişikliklər hamiləliyin saxlanması və normal inkişafının təmin edilməsi, həmçinin hamilə qadın orqanizminin doğuşa hazırlanmasına xidmət edir.
Hamiləliyin bütün dövrü 3 trimestrə bölünür. 1-ci trimestr hamiləliyin 12-ci həftəsində, 2-ci trimestr hamiləliyin 24-cü həftəsində, 3-cü trimestr isə hamiləliyin 40-cı həftəsində başa çatır.
Uşaqlarda anadangəlmə inkişaf qüsurları - uşaq yaşlarında əlilliyin əmələ gəlməsində və 1 yaşa qədər olan uşaq ölümlərinin ən əsas səbəbi hesab edilir.
Hamilə qadın hamiləliyin lap əvvəlindən başlayaraq doğuşa qədər olan dövr ərzində müntəzəm olaraq mama-ginekoloqun nəzarətində olmalıdır.
İnkişafın ən erkən dövrlərində mayalanmış döl yumurtası iki (üç, dörd, beş) eyni hissəyə bölünə bilər. Bunların hər biri müstəqil səkildə böyüməyə başlayır. Belə əkizlərə bir yumurta əkizləri və ya monoziqot əkizlər deyirlər.
İnsan bədəni milyonlarla hüceyrələrdən ibarətdir. Hər hüceyrənin içərisində nüvə, nüvənin içərisində – xromosomlar yerləşir.
Ana bətnində yerləşən döl ətrafdakı səs və işıq siqnallarına reaksiya verir. Ananın qarın boşluğunun qəfləti səs və güclü işıq siqnalları ilə qıcıqlandırılması dölün hərəkətinin və ürəkdöyünməsinin artmasına səbəb olur.
Hamiləliyin ultrasəslə müayinə (USM) metodları hamiləliyin 5-ci həftəsindən etibarən dölün ürək döyünmələrinə və 6-7-ci həftəsindən etibarən isə döl yumurtası təsvirinin müəyyən edilməsinə əsaslanır.
Qadınlarda hamiləlik orta hesabla 9 təqvim (10 mama) ayı, başqa sözlə, 40 həftə (280 gün) davam edir. Hamiləliyin başlanğıcı son menstruasiyanın (aybaşı) ilk günündən hesablanır.
Hamiləlik zamanı baş verə biləcək fəsadların və müxtəlif inkişaf qüsurları ilə doğula biləcək uşaqların sayını mümkün qədər azaltmaq üçün hamiləliyə əvvəlcədən hazırlaşmaq lazımdır.
Bəzən elə hallar olur ki, hər hansı bir xəstəlik üzündən qadının hamilə olması onun üçün əks-göstəriş hesab edilir.
