Göbələklər balanslaşdırılmış pəhrizə daxil edildikdə insan orqanizmi üçün geniş potensial faydalar yaradır.
Sağlamolun.az göbələklərin əsas faydalarından bəzilərini təqdim edir:
Qida ilə zəngin: Göbələklər vitaminlər (xüsusilə riboflavin, niasin və pantotenik turşu kimi B vitaminləri), minerallar (selen və mis kimi) və pəhriz lifi kimi əsas qida maddələrinin yaxşı mənbəyidir. Onlar həmçinin təbii olaraq aşağı kalorili və yağlıdırlar.
Antioksidan xüsusiyyətlər: Şiitake və maitake kimi bir çox göbələk sortlarında selenium və ergotionin kimi antioksidanlar var. Antioksidantlar hüceyrələri sərbəst radikalların yaratdığı zərərdən qorumağa kömək edir, potensial olaraq xroniki xəstəliklərin riskini azaldır.
İmmunitet sistemini dəstəkləmək: Reishi və hinduşka quyruğu kimi bəzi göbələklər immunitet sistemini gücləndirmək potensialı ilə tanınır. Onların tərkibində bədənin müdafiə mexanizmlərini gücləndirə bilən beta-qlükanlar kimi birləşmələr var.
Ürək-damar sağlamlığı: Göbələk istehlakı ürək sağlamlığını qoruyur. Onlar xolesterolda aşağıdır və ümumi xolesterol qəbulunu azaltmağa kömək edir. Bundan əlavə, göbələklərdə olan kalium, lif və fitonutrientlər kimi birləşmələr ürək funksiyasını dəstəkləyir.
Çəki idarəsi: Göbələklər çəki idarə etmə planına dəyərli əlavə ola bilər, çünki onların kaloriləri azdır və liflə zəngindir, bu da dolğunluq hissini təşviq edir və arıqlamağa kömək edir.
Bağırsaq sağlamlığı: Göbələk sağlam bağırsaq mikrobiomunu dəstəkləyə bilən pəhriz lifi mənbəyidir. Balanslaşdırılmış bağırsaq mikrobiomu yaxşı həzm və daha güclü immunitet sistemi də daxil olmaqla müxtəlif sağlamlıq faydaları ilə əlaqələndirilir.
Xərçəngin qarşısının alınması: Bəzi tədqiqatlar göstərir ki, şitake və maitake kimi bəzi göbələk növləri xərçəng əleyhinə xüsusiyyətlərə malikdir. Onların tərkibində lentinan və beta-qlükanlar kimi birləşmələr var ki, onların xərçəng hüceyrələrinin böyüməsini maneə törətmək və immunitet reaksiyasını gücləndirmək potensialı öyrənilmişdir.
Koqnitiv sağlamlıq: Aslan yalının göbələklərində tapılan birləşmələr beyin sağlamlığını və idrak funksiyasını dəstəkləmək potensialına görə tədqiq edilmişdir. Onlar sinir hüceyrələrinin böyüməsini stimullaşdıra və sinir böyümə faktorunun (NGF) istehsalını təşviq edə bilər.
Vitamin D: Bəzi göbələklər ultrabənövşəyi (UV) işığa məruz qaldıqda, sümük sağlamlığı, immunitet funksiyası və ümumi rifah üçün vacib olan D vitamini sintez edə bilər.
Çox yönlü kulinariya istifadəsi: Göbələklər müxtəlif formalarda, ölçülərdə və ləzzətlərdə olur, bu da onları yeməkdə çox yönlü tərkib hissəsi edir. Onlar salatlarda, şorbalarda, qızartmalarda, sendviçlərdə və vegetarian və vegan yeməklərində ət əvəzediciləri kimi istifadə edilə bilər.
Qeyd etmək vacibdir ki, göbələklər çoxsaylı potensial faydalar təklif etsə də, fərdi cavablar fərqli ola bilər. Bundan əlavə, bəzi göbələklər zəhərli ola bilər və ya mənfi reaksiyalara səbəb ola bilər, buna görə də yeməli sortları düzgün müəyyən etmək və şübhə yarandıqda vəhşi göbələkləri istehlak etməzdən əvvəl məlumatlı mənbə və ya mütəxəssislə məsləhətləşmək çox vacibdir.
Ayaqlarda dərinin qaralması və ya rənginin dəyişməsi müxtəlif amillərdən qaynaqlana bilər və bu, əsas tibbi vəziyyətin əlaməti ola bilər.
Sağlamolun.az ayaqlarda dərinin qaralması ilə bağlı bəzi ümumi səbəbləri təqdim edir:
Hiperpiqmentasiya: Dərinin rəngindən məsul olan piqment olan melaninin həddindən artıq istehsalı olduğu zaman hiperpiqmentasiya baş verir. Bu, günəşə məruz qalma, hormonal dəyişikliklər (məsələn, hamiləlik və ya doğuşa nəzarət həbləri) və iltihab kimi amillərlə nəticələnə bilər.
Venoz çatışmazlıq: Venoz çatışmazlıq, ayaqlardakı damarların qanı ürəyə qaytarmaqda çətinlik çəkdiyi və qan dövranının pisləşməsinə səbəb olan bir vəziyyətdir. Bu, aşağı ətraflarda qanın yığılmasına səbəb ola bilər, nəticədə dəri dəyişiklikləri, o cümlədən qaralma, şişlik və hətta xoraların inkişafına səbəb ola bilər.
Periferik arterial xəstəlik (PAD): PAD, ayaqlardakı arteriyaların daraldığı və ya tıxandığı, qan axınının azaldığı bir vəziyyətdir. Xüsusilə ayaqlar qan dövranının azalmasından təsirləndikdə dəri rənginin dəyişməsinə gətirib çıxarır.
Diabet: Diabet zəif qan dövranı və sinir zədələnməsinə (diabetik neyropatiya) gətirib çıxara bilər ki, bu da dəri dəyişikliklərinə, o cümlədən ayaqların dərisinin qaralması və qalınlaşmasına səbəb olar. Diabetik xoralar və infeksiyalar da dəri rəngini dəyişir.
Dəri infeksiyaları: Bakterial, göbələk və ya viral infeksiyalar təsirlənmiş ərazilərdə qaralma da daxil olmaqla dəri dəyişiklikləri baş verir.
Məsələn, selülit dərinin qızartı və qaralmasına səbəb ola bilən bakterial dəri infeksiyasıdır.
Dəri pozğunluqları: Egzema, sedef və ya dermatit kimi dəri xəstəlikləri ayaqlarda və bədənin digər bölgələrində dərinin rəngində, toxumasında və görünüşündə dəyişiklik yaradır.
Travma və ya yaralanma: Əvvəlki travma və ya dəri zədəsi, məsələn, qançırlar və ya çapıqlar, dərinin sağalması ilə yerli qaralmaya səbəb olur.
Əgər siz və ya tanıdığınız biri ayaqlarda qaralma və ya hər hansı qeyri-adi dəri dəyişikliyi ilə qarşılaşırsa, düzgün qiymətləndirmə və diaqnoz üçün səhiyyə işçisi və ya dermatoloqa müraciət etmək vacibdir. Müvafiq müalicə üçün əsas səbəbi müəyyən etmək və aradan qaldırmaq lazımdır.
