ABŞ QİDA VƏ DƏRMAN İDARƏSİ

 ABŞ Qida və Dərman İdarəsi covid peyvəndi istehsalçılarından nadir ürək iltihabı riski ilə bağlı xəbərdarlığı genişləndirməyi tələb edir. 

Ürək problemlərinin ən yüksək riski Moderna peyvəndi üçün 18-24, Pfizer peyvəndi üçün isə 12-17 yaş arası kişilərdədir; Hər iki peyvənd üçün yeni xəbərdarlıqlar 16-25 yaş arası kişilərə şamil ediləcək.

Peyvəndlərdəm sonra yeddi gün ərzində 16-25 yaş arası kişilər arasında hallar daha çox müşahidə edildi, lakin onlar hələ də az sayda idi. 

Şirkət iddia edir ki, bu qrupda milyon dozada təxminən 38 miokardit və/və ya perikardit hadisəsi qeydə alınıb. 

ABŞ Qida və Dərman İdarəsi müəyyən qruplar üçün COVID-19 peyvəndini məhdudlaşdırmaq üçün addımlar atır. Payızda ediləcək peyvəndlər yalnız 65 və daha yuxarı yaşda olan böyüklər və ağır Covid-19 infeksiyası olanlara tövsiyə ediləcək.

ƏRSLƏRİN İDDİASI İFŞA EDİLDİ

Analitik zəkanın mənbəyi “rasional sol” və kreativliyin qaynağı sayılan “yaradıcı sağ” beyin yarımkürələri haqqında iddialar ifşa edildi. 

Massaçusets Texnologiya İnstitutunun (MIT) alimləri müəyyən ediblər ki, biz beynimizin hər iki hissəsi ilə düşünürük. Bu barədə "Neuropsychologia" jurnalında dərc olunmuş tədqiqatda qeyd olunub.

Elm adamları iddia edir ki, görmə zamanı beyin hələ də vizual məkanın əks tərəfini emal edir: beynin sol yarımkürəsi baxışın sağ tərəfini, sağ yarımkürəsi isə sol tərəfini işləyir. Bu isə görmədə "kor zonaların" qarşısını alaraq məlumatın daha effektiv qəbuluna şərait yaradır.

Alimlər, həmçinin sübut ediblər ki, informasiyanın beyində birləşdirildiyi düşünülən prefrontal korteksdə vizual siqnallar ilkin olaraq əks yarımkürəyə yönəldilir.

Araşdırmalar göstərir ki, obyektlər baxışın hər iki tərəfinə yayıldıqda yaddaşda daha yaxşı qalır. Lakin eyni anda hər tərəfdə yalnız bir obyekt izlənilə bilər.

Ən maraqlısı isə budur ki, obyekt görmə sahəsinin bir tərəfindən digərinə keçdikdə, beyin saniyənin içində məlumatı bir yarımkürədən digərinə ötürür. Bu proses mobil rabitədə siqnalın bir stansiyadan digərinə keçməsinə bənzəyir və nəticədə ətraf mühiti fasiləsiz və tam şəkildə qavramağımıza imkan verir.

 DÜNYAYA SƏS SALAN SEVGİ HEKAYƏSİ 

Birinin 92, o birinin 94 yaşı var idi.

Braziliyada, evliliklərinin 74-cü ildönümündən iki gün sonra, 10 saat fərqlə, həyat yoldaşları Odileta Panzani de Haro və Pachoal de Haro vəfat ediblər. 

Qadın ahıl yaşlarında Alzheimer xəstəliyindən əziyyət çəkib və əri ona qulluq edib. 2023-cü ildə qadına terminal kolon xərçəngi diaqnozu qoyulub. Həyat yoldaşının diaqnozunu öyrəndiyi gündən, onunla eyni gündə dünyadan köçmək üçün dua edirmiş. Görünür cənab Pachoal de Haronun duaları qəbul olunub. 

Həyat yoldaşından 10 saat sonra o da vəfat edib. 

Ömür boyu parça biznesi ilə məşğul olan, altı övlad valideyni bu cütlük tək analara və ehtiyacı olanlara kömək edən xeyriyyə fondunun da təsisçiləri olub.

HƏKİM DEMƏDƏN QƏBUL ETMƏYİN

Son elmi araşdırmalar göstərir ki, gündəlik istifadə edilən ağrıkəsici dərmanlar uzunmüddətli sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər. Harvard Universitetinin Tibb Fakültəsi tərəfindən aparılmış genişmiqyaslı tədqiqatda məlum olub ki, xüsusilə opioid və NSAID qrupuna aid dərmanlar böyrək, qaraciyər və ürək sisteminə ciddi təsirlər göstərir.

Tədqiqatçılar bildirir ki, ibuprofen və aspirin kimi qeyri-steroid ağrıkəsicilərin həddindən artıq istifadəsi mədə-bağırsaq qanamaları və yüksək təzyiq riskini artırır. Eyni zamanda, paratsetamolun (asetaminofen) yüksək dozaları qaraciyər çatışmazlığına səbəb ola bilər. “Hər gün bu dərmanları qəbul edən minlərlə insan, onların yan təsirlərindən xəbərsizdir,” – deyə baş tədqiqatçı Dr. Helen Chu bildirib (source: Harvard Health Publishing).

Araşdırma nəticələri ÜST-ün də diqqətini çəkib və artıq ağrıkəsici dərmanların daha sərt nəzarətə alınması ilə bağlı tövsiyələr hazırlanır. Mütəxəssislər vətəndaşlara yalnız həkim məsləhəti ilə dərman qəbul etməyi tövsiyə edir.