13 yanvar – Beynəlxalq depressiya ilə mübarizə günüdür.
Seçenov Universitetinin alimləri bu xəstəliyin valideynlərdən keçdiyini süut ediblər. Tədqiqatın nəticələri beynəlxalq klinik psixiatriya, “Clinical Neuropsychiatry” jurnalında dərc olunub. Söhbət ənənəvi “melanxolik” depressiyadan deyil, qeyri-adi və ya atipik depressiyadan gedir, deyə tədqiqatın müəllifləri bildirib.
Klassik "melanxolik" tipdən fərqlənən atipik depressiya növünün inkişafında genetik faktorlar böyük rol oynayır. Mütəxəssislər, atipik depressiyanın ötürülməsindən məsul olan genlərin nə ana, nə də ata mənşəyindən, nə də X, və ya Y xromosomları ilə əlaqəli olduğunu deyib.
Bununla belə, bu genetik variantlar serotonin daşıyıcısı geni ilə əlaqələndirilir və serotonin əhvalın, iştahın və yuxunun tənzimlənməsində iştirak edən vacib bir sinir ötürücüsüdür. Piylənmənin inkişafı ilə əlaqəli olan yağ kütləsi və proteinə təsir edən genlər də daxil olmaqla, endokrin sistem, immun reaksiya və hüceyrə tənzimlənməsi ilə də əlaqə var, deyə tədqiqat müəllifləri bildirib.
Depressiyanı azaldan bəzi qidalar aşağıdakılardır:
1. Yunan yoğurtu – Probiyotiklər baxımından zəngin olan yunan yoğurdu, bağırsaq sağlamlığını yaxşılaşdıraraq, əhval-ruhiyyəni artırmağa kömək edə bilər. Bağırsaq və beyin arasındakı əlaqə, əhval-ruhiyyə və emosional vəziyyətə təsir edə bilər.
2. Tünd şokolad – Tünd şokolad (70% və ya daha çox kakao ilə), beyindəki serotonin səviyyələrini artırmağa kömək edir və stressi azaldır. Lakin miqdarı məhdudlaşdırmaq vacibdir.
3. Balıq (xüsusən somon və sardin) – Omega-3 yağ turşuları, beyin funksiyalarını yaxşılaşdırır və əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdırmağa kömək edir. Bu yağ turşuları, depressiya simptomlarını yüngülləşdirə bilər.
4. Yulaf – Yulaf, yüksək miqdarda lif və kompleks karbohidratlar ehtiva edir, bu da qan şəkərinin stabilləşməsinə kömək edərək, enerji səviyyələrini və əhval-ruhiyyəni tənzimləyir.
5. Qoz – Qoz, omega-3 yağ turşuları və antioksidantlar baxımından zəngindir. Bu maddələr beyindəki kimyəvi balansı dəstəkləyir və depressiya ilə mübarizə aparmağa kömək edir.
6. Banan – Banan serotonin və dopamin istehsalını təşviq edən bir sıra vitamini və mineralları ehtiva edir. Bu maddələr əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdırmağa kömək edir.
7. Çuğundur – Çuğundur, yüksək miqdarda folat (folik turşusu) ehtiva edir, bu da beyindəki kimyəvi maddələrin balansını qorumağa kömək edir və depressiyanın qarşısını almağa təsir edə bilər.
8. Spirulina (yaşıl yosun) – Yüksək miqdarda vitamin B12 və digər əhəmiyyətli maddələr ehtiva edən spirulina, enerji artırıcı və əhval-ruhiyyə yaxşılaşdırıcı xüsusiyyətlərə sahibdir.
9. Cəfəri və digər yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər – Bu tərəvəzlər folat, dəmir və B vitaminləri ilə zəngindir, hansı ki, depressiyanın qarşısını almağa və əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdırmağa kömək edir.
10. Yaşıl çay – Yaşıl çay, L-theanine adlı bir amin turşusu ehtiva edir ki, bu da stressi azaldır və rahatlamağa kömək edir.
Bu qidaların depressiyanı tamamilə müalicə etməyəcəyini, ancaq əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdırmağa və simptomları yüngülləşdirməyə kömək edə biləcəyini unutmayın. Hər hansı bir pəhriz dəyişikliyi etməzdən əvvəl mütəxəssisə məsləhət almaq vacibdir.
Saglamolun.Az
